Στην σημερινή εποχή την διαδικασία της συσκευασίας των προϊόντων έχουν ”αναλάβει” σχεδόν εξ ολοκλήρου τα μηχανήματα συσκευασίας. Από την βιομηχανική επανάσταση, ωστόσο, ως τις μέρες μας έχει κυλίσει πολύ νερό στο αυλάκι. Ο άνθρωπος κατέβαλε από αρχαιοτάτων χρόνων σημαντικές προσπάθειες για να σκεφτεί και να εξελίξει τους τρόπους με τους οποίους τα τρόφιμα θα συσκευάζονταν για να αντέχουν στην μεταφορά ή την πάροδο του χρόνου. Από τους πήλινους αμφορείς για το νερό και το κρασί φτάσαμε στις εξειδικευμένες αυτοματοποιημένες μηχανές συσκευασίας του 21ου αιώνα.
Συσκευασία στην αρχαιότητα
H ιδέα της συσκευασίας προήλθε εν πολλοίς από την ίδια τη φύση και τους κανόνες που αυτή ορίζει και υλοποιεί. Ο άνθρωπος παρατήρησε ότι το τσόφλι και η φλούδα των καρπών αλλά και το δέρμα των ζώων προστάτευε και ταυτόχρονα διατηρούσε. Η πρώτη προσπάθεια συσκευασίας έγινε με καλάθια κατασκευασμένα από φύλλα δέντρων αλλά και ξύλινα βαρέλια για την διατήρηση και την μεταφορά του κρασιού. Τα δέρματα των ζώων, έπειτα από ειδική επεξεργασία, χρησίμευαν στην αποθήκευση τροφής αλλά και υγρών.
Η πρώτη ”βιομηχανική” συσκευασία
Η ”πατρότητα” της συσκευασίας ανήκει στον Άγγλο Dr. Robert James o ο οποίος δημιούργησε και εμπορεύθηκε μια σκόνη για τον πυρετό σε χάρτινη συσκευασία το 1746. Λίγα χρόνια αργότερα, πάλι στο Ηνωμένο Βασίλειο, ξεκίνησε το εμπόριο αρώματος λεβάντας σε γυάλινα μπουκάλια από τον Yardley. Την ίδια εποχή, οι γυάλινες συσκευασίες για την διατήρηση αλλά και την εμπορία λαδιού ανέγραφαν πάνω τους και τα συστατικά αλλά και τις ευεργετικές ουσίες του προϊόντος. Ήταν μια ρηξικέλευθη πρωτοβουλία από τους Grosse&Blackwell. Η συσκευασία αλλά και το marketting στην σύγχρονη μορφή τους ήταν πια γεγονός!
Η πρώτη κονσέρβα
Στις μέρες μας, η αεροστεγής τυποποίηση των προϊόντων είναι αποτέλεσμα της προόδου της βιομηχανοποιημένης παραγωγής, έργο των μηχανών συσκευασίας. Η πρώτη αεροστεγής συσκευασία δημιουργήθηκε από τον Nicholas Appert κατ’ εντολή του Ναπολέοντα Βοναπάρτη στην δύσκολη προέλαση των γαλλικών επαναστατικών στρατευμάτων προς την ρωσική αυτοκρατορία. Ήταν επείγουσα η ανάγκη διατήρησης των τροφίμων για πολλές μέρες και κάτω από αντίξοες συνθήκες. Για τον λόγο αυτό, ο Ναπολέων έδωσε εντολή να βρεθεί τρόπος να διατηρηθούν τα τρόφιμα του στρατεύματος πάνω από τον συνηθισμένο χρόνο. Ο Appert κατάφερε να δημιουργήσει αεροστεγή γυάλινα δοχεία που αργότερα τα εξέλιξε ακόμα περισσότερο. Ο πρώτος πόλεμος στον οποίο χρησιμοποιήθηκαν κονσέρβες για την τροφή του στρατεύματος ήταν ο Κριμαϊκός πόλεμος. Οι Άγγλοι Hall και Donkin λίγα χρόνια πριν είχαν καταφέρει να φτιάξουν δοχεία από πλάκες σιδήρου βουτηγμένες σε κασσίτερο για να αποφύγουν την αλλοίωση του μετάλλου(σκουριά) δημιουργώντας την πρώτη κονσέρβα.
Τα μηχανήματα συσκευασίας σήμερα
Στις μέρες μας η τεχνολογία έχει κάνει πραγματικά άλματα. Την τελευταία δεκαετία τα μηχανήματα συσκευασίας τροφίμων έχουν τελειοποιηθεί, είναι πολύ πιο γρήγορα, εγγυώνται την ποιότητα και βοηθούν καταλυτικά στην παραγωγικότητα. Αποτελούνται, ουσιαστικά, από περισσότερα μηχανήματα που ”δρουν” ως ένα ενιαίο σύνολο μειώνοντας το κόστος αλλά και τον χρόνο συσκευασίας. Χρησιμοποιούνται για την συσκευασία τροφίμων και ποτών μέχρι τη χημική βιομηχανία,την φαρμακοβιομηχανία και την χαλυβουργία. Κρατώντας ως παρακαταθήκη τις προσπάθειες συσκευασία προϊόντων των προγενέστερων, με σύμμαχο μας την τεχνολογία και τα επιτεύγματά της, βαδίζουμε στον 21ο αιώνα, στην αυτοματοποιημένη βιομηχανική παραγωγή.